SCO बैठकीत राजनाथ सिंह यांनी पाकिस्तान-चीनच्या दबावाला विरोध केला; भारताने संयुक्त निवेदनावर स्वाक्षरी नाकारली.
सायली मेमाणे
पुणे 30 जून २०२५ : शांघाय सहकार्य संघटनेच्या (SCO) अलीकडील बैठकीत भारताने अत्यंत ठाम आणि राष्ट्रहिताचे धोरण स्वीकारले. भारताचे संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी पाकिस्तान आणि चीनने तयार केलेल्या संयुक्त निवेदनावर स्वाक्षरी करण्यास स्पष्ट नकार दिला. हा निर्णय केवळ राजनैतिक नाही तर एक मजबूत संदेश होता की भारत दहशतवादावर कोणत्याही प्रकारची तडजोड स्वीकारणार नाही. संयुक्त निवेदनात बलुचिस्तानमधील दहशतवादाचा उल्लेख करण्यात आला होता, पण त्याच वेळी काश्मीरमध्ये घडलेल्या भीषण पहलगाम हल्ल्यातील निष्पाप २६ नागरिकांच्या हत्येचा एकही उल्लेख नव्हता. यामुळे भारताने या निवेदनाच्या असंतुलित आणि अपूर्ण स्वरूपावर आक्षेप घेतला आणि स्वाक्षरी नाकारली.
चीन आणि पाकिस्तान यांच्यातील धोरणात्मक संगनमत या निवेदनात स्पष्ट दिसून आले. बलुचिस्तानमध्ये ग्वादर बंदर प्रकल्पासाठी गुंतलेल्या चिनी नागरिकांची सुरक्षा हे चीनचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे. याच कारणामुळे पाकिस्तानने बलुच वांशिक आंदोलनाला दहशतवादाच्या लेबलखाली दडपून टाकण्याचा प्रयत्न केला. बलुच नेते नवाब अकबर बुगती यांच्या हत्येनंतर अनेक बलुच कार्यकर्त्यांचे अपहरण, अत्याचार आणि मानवाधिकार उल्लंघन झाले आहेत. तरीही पाकिस्तान जगासमोर बलुच चळवळीला दहशतवाद ठरवून स्वतःची प्रतिमा साफ करण्याचा प्रयत्न करत आहे.
SCO ही संघटना दहशतवाद, सीमाशुल्क सुरक्षाविषयक सहकार्य आणि भागीदार राष्ट्रांमध्ये सामंजस्य साधण्याच्या उद्देशाने स्थापन झाली असली, तरी या निवेदनात दहशतवादाच्या मुद्द्यावर कोणतेही निष्पक्ष धोरण दिसून आले नाही. राजनाथ सिंह यांनी बैठकीत सांगितले की, जो कोणी देश दहशतवादाला प्रोत्साहन देतो, पोसतो आणि आपल्या संकुचित हेतूंसाठी त्याचा वापर करतो, त्याला गंभीर परिणाम भोगावे लागतील. त्यांच्या भाषणात त्यांनी कोणाचेही नाव न घेता पाकिस्तानवर स्पष्ट टीका केली. SCO मधील इतर सदस्य रशिया, इराण, कझाकिस्तान, ताजिकिस्तान, उझबेकिस्तान आणि बेलारूस यांच्यासमोर भारताने दहशतवादाविरोधी स्पष्ट भूमिका मांडली.
दक्षिण आशियातील स्थैर्य, शांतता आणि समृद्धीसाठी दहशतवादाचे उच्चाटन आवश्यक असल्याचेही त्यांनी नमूद केले. मोठ्या प्रमाणावर विनाशकारी शस्त्रांचा वापर करून कोणतीही शांतता राखली जाऊ शकत नाही. राजनाथ सिंह यांनी SCO बैठकीदरम्यान पाकिस्तानचे संरक्षण मंत्री ख्वाजा आसिफ यांच्याशी कोणताही संवाद साधला नाही. यावरून स्पष्ट होते की भारत, दहशतवादाच्या विरोधात कोणत्याही पातळीवर संमेलनाच्या देखाव्याखाली झुकणार नाही.
भारताच्या या निर्णयामुळे SCO बैठकीत संयुक्त निवेदनच होऊ शकले नाही. ही घटना केवळ भारताच्या आंतरराष्ट्रीय धोरणातले परिवर्तन दाखवत नाही, तर दहशतवादाविरोधातील जगभरातील राष्ट्रांना भारताच्या स्पष्ट आणि निश्चयात्मक भूमिकेची आठवण करून देणारी आहे. अशा बैठकीत भारताचे नेतृत्व प्रामाणिकतेने आणि आत्मगौरवाने उभे राहिले, जे केवळ एक धोरणात्मक विजय नव्हे तर जागतिक पातळीवरील विश्वासार्हतेचा आदर्श ठरला आहे.
Do-follow Links:
Instagram
YouTube
Facebook
Twitter